Motywy filmowe: alkoholizm - część 2





Prezentujemy drugą część zabawy w motywy filmowe, wymyśloną przez blog filmowy FILMplaneta. Naszym zadaniem było omówienie filmów z motywem alkoholizmu. Dotychczas przedstawiłyśmy trzy filmy: Edi (2002), Wszyscy jesteśmy Chrystusami (2006), 28 dni (2000). Przedstawiamy ostanie cztery:
 
4. Podaj dalej, reż. Mimi Leder, 2000


Podaj dalej to historia kilkunastoletniego chłopca, który uwierzył, że praca domowa może odmienić życie jego bliskich i nie tylko, może również zmienić losy obcych mu ludzi. Trevor McKinney wraz z matką mieszka w najbardziej zaludnionym mieście w amerykańskim stanie Nevada -  Las Vegas. Osiedle w którym żyją w niczym nie przypomina filmowego Vegas pełnego hazardu, klubów nocnych i wyszukanych restauracji. Ta strona miasta to przede wszystkim walka o przetrwanie zwykłych ludzi i właśnie ten obraz tworzy jeden z najciekawszych filmów Mimi Leder. 
Arlene McKinney jest matką dwunastoletniego Trevora, która zmaga się z samotnym rodzicielstwem, pracując na dwóch etatach. Niestety często z bezsilności i niepewności jutra sięga po alkohol, który z dnia dzień staje się jej nałogiem. Kontakt z jedynym synem wisi na włosku a on sam nie ułatwia matce zadania, będąc często tajemniczym, mającym swój świat dzieckiem. Dwunastolatek jest osobą zamkniętą w sobie jednak jak na swój wiek bardzo dojrzałą. Jako nieliczny wyraża zainteresowanie pracą domową z nauk społecznych. Chłopiec dzięki niepozornemu nauczycielowi z licznymi bliznami tworzy piramidę, która ma odmienić życie ludzi. Ja pomagam Tobie i dwóm innym osobom, trzy następne podają pomocną dłoń kolejnej trójce. W rezultacie pierwszy etap to trzy osoby, drugi dziewięć a następny dwadzieścia siedem i tak dalej...
Genialna rola Haley Joel Osment w pełni świadomego swojej roli kilkuletniego chłopaka, wzrusza sięgając do najdalszych zakamarków ludzkiego serca. Młody bohater dzielnie dotrzymuje kroku oscarowej Helen Hunt oraz aktorowi, który zaistniał w filmie American Beauty - Kevinowi Space. Film Leder to nie tylko opowieść typu love story o dwóch zupełnie obcych sobie ludziach z innego świata. Podaj dalej to film, który tworzy w nas chęć pomocy innym, zmieniając nasze nastawienie do świata. Oglądając go widz zaczyna myśleć jak Trevor i sam rozpisywać w głowie własną piramidę pomocy, a Ty ? Podasz dalej ?

5. Żółty Szalik, reż. Janusz Morgenstern, 2000


Żółty Szalik, Janusza Morgensterna jest jednym z tych filmów, które w znakomity sposób opowiadają o problemie jakim jest  nałóg alkoholowy. Opowieść reżysera należy również do cyklu telewizyjnego z serii święta polskie, który został zapoczątkowany w 2000 roku filmem Cud purymowy.
Główny bohater, (w tej roli niezastąpiony Janusz Gajos ) biznesmen na poważnym stanowisku. W pierwszych scenach widzimy go w sytuacji, w której jego ciało odmawia posłuszeństwa w codziennych czynnościach domagając się "lekarstwa" jakim jest alkohol. Główny aktor ma wszystko tzn. posiada dużą firmę, pewne stanowisko i pieniądze a wśród tej szczęśliwości nie jest sam, mimo iż od pewnego czasu jest rozwodnikiem, to jednak posiada kobiety, które wskoczyły by za nim w ogień i są na każde jego zawołanie.
Ikoną filmu staje się Gajos, wprost idealnie wpasowujący się w rolę biznesmena z problemami. W ciągu godziny bohater na zmianę zamienia się w ochlaptusa - osobę cyniczną, drwiącą ze wszystkiego co ją otacza, oraz świadomego nie znajdującego się pod wpływem środków odurzających, zagubionego, pełnego lęków i słabości człowieka. Napoje wysoko procentowe pomału niszczą mu życie, przez co wystawia swojego syna na pośmiewisko, traci żonę i obiecuje rzeczy, których ostatecznie nie spełnia. W całej tej historii towarzyszy mu żółty szalik, który niestety ciągle gubi. Podczas świątecznej wizyty u matki po raz kolejny otrzymuje prezent a w nim ulubioną chustę o słonecznym kolorze, postanowienie jest jedno : " Nie zgubić szalika, a wszystko będzie dobrze"...


6. Dom zły, reż. Wojciech Smarzowski, 2009
 
Wśród różnych filmów z motywem alkoholizmu, nie może zabraknąć choć jednego obrazu Wojciecha Smarzowskiego. Reżyser, który traktuje alkoholizm jako główny problem społeczności polskiej. W najnowszym filmie Pod mocnym aniołem, którego premiera dopiero przed nami, problem uzależnienia  jest jego głównym wątkiem, jednakże ten temat przeplata się  w każdym z filmów Smarzowskiego. 


Pewnie wielu spodziewałoby się tu Wesela, skoro wódka przelewała się tam hektolitrami, dla mnie jednak bardziej znamienity jest Dom zły. Mimo, że piją wszyscy to w postaci granej przez Mariana Dziędziela problem ten jest najbardziej uwidoczniony. 

Historia filmu dzieje się w okresie PRL-u. Do domu Dziabasów, trafia dość przypadkowo niespodziewany gość Edward Środoń (Arkadiusz Jakubik), po jednej z syto zakrapianych imprez dochodzi do tragedii w tym domu. Wszystkie wydarzenia jawią się nam przez retrospekcje zdarzeń prowadzoną przez milicje, która chce dotrzeć do „prawdy”, by dowiedzieć się co rzeczywiście zdarzyło się tamtego wieczora. 



Alkohol stanowi tło wydarzeń, ponieważ wszystko dzieje się za jego sprawą. To on krąży jak mały chochlik między bohaterami i popycha ich do niecnych czynów. Wielowarstwowo jest zbudowana  postać Zdzisława Dziabasa (Marian Dziędziel), widz patrząc na niego za pierwszym razem uznaje go za potwora. Jednakże przy kolejnej analizie tej postaci widzimy w nim mężczyznę, który stracił żonę i jedyne co mu pozostało to syn, który prowadzi bardzo hulaszczy tryb życia. Pozostawiony samemu sobie popada w alkoholizm, a pod jego wpływem wstępuje w niego demon. Poznaje w barze swoją drugą żonę Bożenę (Kinga Preis), której nie traktuje zbyt dobrze.

Smarzowski ma to do siebie, że w swoich filmach pokazuje różnorakie problemy w bardzo dosadny, na wskroś przejaskrawiony sposób, tak też jest i w tym wypadku, gdzie alkohol staje się głównym bohaterem.



7. Wszystko będzie dobrze, reż. Tomasz Wiszniewski,2007

Tytuł filmu Tomasza Wiszniewskiego przekornie informuje, że wszystko będzie dobrze. Czy wiara czyni cuda? Czy można wyjść z nałogu? Takie pytania stawia twórca swojemu widzowi, który musi sam sobie na nie odpowiedzieć, bo nawet po skończonej projekcji nie będzie wiedział nic na pewno.

Wszystko będzie dobrze opiera się na skomplikowanej relacji, trochę patologicznej, pomiędzy uzależnionym od alkoholu nauczycielem wychowania fizycznego - Andrzejem (Robert Więckiewicz), a utalentowanym sportowo chłopcem z biednej rodziny - Pawłem (Adam Werstak). Nastolatek postanawia biec do Częstochowy by u Matki Boskiej uprosić łaski dla chorej na raka matki (Izabela Dąbrowska), w ślad za nim rusza właśnie Andrzej, nie z uprzejmości ani dobrego serca, widzi w chłopaku potencjał na którym będzie mógł zarobić, a wszystkie  pieniądze będzie mógł wydać na alkohol.

Dla obydwu pokonane kilometry staną się zbawcze, mimo napotykanych problemów. Mężczyzna z wielkim trudem będzie próbował pokonać swój nałóg, właśnie dla Pawła. Droga ta będzie długa i obleczona wieloma groźnymi zdarzeniami.

Wiszniewski ukazuje jak alkohol doprowadza do upadku człowieka i przebieg trudnej walki z uzależnieniem. Trzeba mieć wiele samozaparcia by się od niego uwolnić. Główny bohater spotyka się z wieloma pokusami, które ciągną go z powrotem do butelki, jednakże dzięki pomocy Pawła odradza się na nowo.
 

Na koniec dodajemy jeden motyw filmowy o alkoholizmie extra, ponieważ wszystkie wybrane przez nas filmy pokazują w dość dosadny sposób gorzką prawdę o tym uzależnieniu, to postanowiłyśmy dodać jeden obraz traktujący ten motyw z przymrożeniem oka. Zupełnie inaczej jest traktowany temat alkoholizmu w filmach rosyjskich, nie zauważają w nim problemu. Dlatego polecamy Osobliwości narodowego polowania (1995), komedie, której tłem jest spożywanie alkoholu w Rosji. 





Autor: Ania Stankiewicz i Ania Wiącek

Share this:

CONVERSATION

3 komentarze:

  1. Bardzo interesujące zestawienie. Z najnowszych filmów pasowałby też tutaj Lot :)
    Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
  2. Jestem pod wrażeniem. Bardzo fajny artykuł.

    OdpowiedzUsuń
  3. Alkoholizm często jest pokazywany w filmach, lecz nie zna go osoba która tego nie przeszła. Jak dla mnie bardzo ważnym elementem uzależnienia od alkoholu jest skierowanie osoby chorej na detoksykację alkoholową. bardzo dobre efekty można uzyskać w https://detoksfenix.pl/uslugi/detoks-alkoholowy/? gdzie już wiele osób wyszło na prostą.

    OdpowiedzUsuń