Motywy filmowe : alkoholizm - część 1

   

     Najlepsze scenariusze filmowe to takie które chwytają za serce i są w jakiś sposób odzwierciedleniem naszych problemów, często takich do których się nie przyznajemy lub nie są one dosłownie personalnymi, ale otaczają nasze rodziny czy przyjaciół. Słowo " uzależnienie" w dzisiejszych czasach przestaje być tematem tabu zarówno dla nas jak i dla filmowców. Nikt nie rodzi się alkoholikiem a uzależnienie rozwija się powoli często w przyjemny sposób. Początkowo alkohol staje się sprzymierzeńcem, dodaje odwagi i rozluźnia. Z czasem jednak chęć picia wysuwa się na pierwszy plan i wszystko inne przestaje być ważne. 
    Wspólnie z blogiem filmowym FILMplaneta oraz innymi blogowymi społecznościami poświęconymi filmowi organizujemy zabawę w motywy filmowe, coś w rodzaju internetowego słownika filmowego, dzięki któremu łatwiej będzie nam odnaleźć się w ulubionych rodzajach filmu. Naszemu blogowi, jak pewnie zauważyliście przypadł temat alkoholizmu przedstawiany w kinematografii . Niżej prezentujemy dla was siedem pozycji, które według nas najlepiej ukazały chorobę XXI wieku.

                                                  
1. Edi, reż. Piotr Trzaskalski, 2002r.




Film Edi Piotra Trzaskalskiego zyskał liczne nagrody na festiwalu w Gdyni. Istotna była także reakcja publiczności po projekcji filmu, której towarzyszyły skrajne emocje takie jak radość i łzy. Mottem tego filmu mogą być słowa reżysera, że: „W każdym nieszczęściu jest zalążek szczęścia i na odwrót, w szczęściu tkwi zalążek nieszczęścia – tak jest sens przypowieści.Bohater filmu, łódzki zbieracz złomu, zdaje się być od początku postacią zagadkową. Jest alkoholikiem, żyje głównie z tego, co wyrzucą inni, ale kiedy otworzy swą lodówkę z odzysku i zobaczymy w niej stosy wygrzebanych po śmietnikach książek. Tytułowy Edi mówi, że nieważne ile macie pieniędzy, ważne, żeby ze swoim wózkiem iść stale do przodu, nie wikłać się  w rozmaite nawykowe i popędowe pętle. Bo przecież nie ma takiego nieszczęścia, którego nie można znieść. Nawet śmierć podobno jest do zniesienia, jeśli się umiera świadomie.
Edi należy do kategorii bezdomnych nieszkodliwych. Posiada wielu znajomych, dobre serce i otwarty umysł na wiedzę. Para gangsterów prosi go o przysługę dokształcenia siostry jednego z nich. Nauka języka polskiego zamienia się w oskarżenie gwałtu. Dziewczyna, bojąc się reakcji braci, wskazuje na swojego nauczyciela. „Oto Edi niesłusznie oskarżony o gwałt przyjmuje na siebie karę. Brutalnie okaleczony przez braci rzekomej ofiary, gangsterów, a następnie „obdarowany” przez nich niechcianym dzieckiem, próbuje stworzyć wokół siebie, nowy lepszy świat.” Bohater przez swoje milczenie, nie wyrzeka się dziecka i od tego momentu, w miarę swoich możliwości, stara się zapewnić mu nowy dom.
Edi zostaje ojcem z narzuconego wyboru. Wraz ze swoją rodziną stara się wywiązać z roli danej mu przez los. Edi, bezdomny alkoholik z wózkiem, staje się jednocześnie ojcem i matką. Nie wypuszczając małego z rąk., traktuje go jak prawdziwego syna. Zabiera go na wyprawy łódką, pokazując mu kawałek pięknego świata. Wraz z nową rodziną, Edi porządkuje swoje sprawy. Dzięki dziecku zmienia swoje życie  w normalność, rozumianą tak przez normy społeczne ustanawiane przez większość.
Postawa i zaangażowanie Ediego wzbudza także podziw Krysi, dawnej miłości bohatera. Mężczyzna posiada wobec chłopca konkretne plany. Chrzest, to jedna z tych rzeczy, której nowy tata pragnie najbardziej. Chce  by dziecko wychowywało się na wsi. Pragnie nauczyć go wszystkiego, co potrafi, między innymi chodzą na ryby, karmią zwierzęta. Mogłoby się wydawać, że Edi chce, by żyli tak, by niczego nie przegapić.
Plany jednak szybko ulegają zmianie, bowiem prawda ojcostwa wychodzi na jaw. Dziecko zostaje zabrane. Tak jak w dniu pobicia, tak w dniu odebrania mu dziecka mężczyzna milczy. Pozostało mu tylko ostatnie przytulenie i ostatni spacer.
Oglądając film, widz doświadcza w tym momencie wraz z Edim uczucia pustki. Zadaje sobie pytania: dlaczego? Dlaczego milczał od początku, czemu pozwolił odebrać sobie potomka, skoro tak wielkie plany miał wobec niego? Jakaś część tego drobnego mężczyzny ulotniła się w momencie odejścia dziecka. Okazuje się, że bezdomny alkoholik potrafił wziąć się w garść i pomóc obcemu dziecku. Potrafił zmienić się dla niego, miał plany i żył, jak sam mówi swoim życiem.



2. Wszyscy jesteśmy Chrystusami, reż. Marek Koterski, 2006r.





Film Wszyscy jesteśmy Chrystusami Marka Koterskiego zarysowuje idealnie obraz alkoholizmu. Reżyser w obrazie pozostawia ślad własnej taśmy życiowej oraz głównego bohatera, w rzeczywistości swojego syna Michała Koterskiego. Terapia filmu polega na uświadomieniu, że nie życie jest winne złu, ale sam człowiek. Historia, która wydarzyła się Adasiowi i jego rodzinie dzieje się wewnątrz człowieka. Dzieje się w domach, w blokach w czterech ścianach, często ukrywana, schowana pod stół.
Ojciec alkoholik - Adaś Miauczyński pije, bo pić musi, bo pił jego ojciec, bo po za piciem nie ma nic. Picie to ucieczka przed samym sobą, to wpisany „adres genetyczny”. 
Alkoholizm, to główny powód rozpadu więzi między ojem a synem. Syn w koronie cierniowej opowiada tacie, kiedy go nienawidził i jak ciężko było mu pogodzić się z nieobecnością ojca. „Miauczyński rujnując życie swojej żonie i synowi, dosłownie posyła ich na krzyż i przebija włócznią. A równocześnie sam jest przebijany, upada pod krzyżem, jest ocierany chustą, obnażany z szat w izbie wytrzeźwień”. Ojciec problemu jednak nie dostrzega, twierdzi, że jego miłość do syna to jedyne nie egoistyczne uczucie. Wypomina synowi  rzeczy, które robili razem, oskarżając jednocześnie swojego ojca o brak czasu, gdy sam był małym chłopcem. Złe momenty nie liczą się dla niego. Syn pamięta natomiast strach, lęk przed kolejnym pijaństwem ojca. Kiedy bał się najbardziej, a mimo to był przy nim.   Złe momenty zamazały mu te dobre, pozostawiając uszczerbek w jego psychice. Widz może domniemywać, że z winy ojca i jego braku zaangażowania syn popadł w nałóg narkotyków. Rodzina życzy śmierci ojcu, przez którą uwolniłby od pijaństwa siebie i swoich bliskich. Tylko syn myśli inaczej, choć wypowiada słowa: „Życzyłem Ci śmierci, tato”, są one krzykiem dziecka nieznającego znaczenia tych wyrazów. Krzykiem bezradności jaka opanowała umysł Sylwestra.U Koterskiego to nie ojciec pomaga synowi, ale syn ojcu, próbując choćby modlitwą wyprosić jego nie picie. Sam potrzebuje pomocy, ale sam również chce pomóc. Ich wspólna droga kończy się w czterech ścianach bloku. Próbując razem przejść nałóg, który niszczy ich życie.
Sylwester uświadamia sobie powagę problemu. Zdaje sobie sprawę, że sam temu nie podoła, a nie jest na tyle silny, by zmusić ojca do zaprzestania picia. Ma nadzieje na poprawę sytuacji ojca, który w końcu sam przestanie pić i zrozumie swój błąd. Jedynie czego pragnie to bycie synem, który ma ojca, na którego może liczyć. Natomiast ojciec przez swoje pijaństwo miewa obsesje zabicia własnego syna, nie potrafi odróżnić fikcji od rzeczywistości. Jego życie jest jednym wielkim koszmarem, w którym obsadza w rolach głównych swoją całą rodzinę.



3. 28 dni, reż. Betty Thomas, 2000r.



28 dni to historia młodej kobiety, która boryka się z alkoholowymi problemami. Gwen Cummings , Nowojorska dziennikarka wyznaje zasadę, że w życiu trzeba iść na całość. Niestety sytuacja przestaje być zabawna, kiedy na weselu siostry Gwen upija się i odstawia niezłą "szopkę" kradnąc i rozbijając ślubną  limuzynę. Sąd zamyka ją na 28 dni w klinice odwykowej. Główna bohaterka z natury buntowniczka nie potrafi zaaklimatyzować się w obcym jej świecie, jednak życie w klinice posiada surowe zasady, których należy przestrzegać. Na szczęście wszystko zmienia się za sprawą terapeuty, który łagodzi ostry charakter dziennikarki jednocześnie pokazując jej, że życie nie tylko dla niej bywa przewrotne.
Znakomita Sandra Bullock ma za sobą do roku 2000 kilka cennych ról m.in. w sensacyjnym Speed niebezpieczna prędkość , uroczym Ja Cię kocham a Ty śpisz i niezastąpionym Miss Agent. Film dzięki któremu otrzymała nagrodę Teen Choice oraz 4 inne nominacje a przede wszystkim zyskała rzesze zakochanych w niej fanów. W filmie 28 dni Bullock ratuje sytuacje, ponieważ nie jest on przysłowiowym must watch . Pojawia się w nim jednak problem bliski dzisiejszemu światu- problem alkoholizmu. Nowy Jork zamykający się w nocnych lokalach, w których życie tętni kilkugodzinną radością jest ucieczką od normalnego codziennego życia. Pokazuje jak często my zamykamy się  przed prawdziwym światem szukając rozwiązania tam gdzie go nie ma w niewłaściwym miejscu przeczekujemy niedogodny dl nas czas, gubiąc się w obcym nam świecie. 
Film 28 dni każe nam wyjść poza siebie . Pomóc sobie , ale i nie zapominać o innych. Pokazuje nam wartość drugiego człowieka i przede wszystkim buduje w nas siłę na nowsze lepsze spojrzenie w przyszłość.


c.d.n. ....czekajcie na kolejne 4 propozycje filmowe, poruszające temat alkoholizmu.


A.S.






Share this:

CONVERSATION

2 komentarze:

  1. Fajnie to wszystko zostało tu opisane.

    OdpowiedzUsuń
  2. Niestety wiele osób w naszym kraju nadal zmaga się z problemem alkoholowym i często ten problem dotyka całych rodzin. Podobno bardzo dobrym wyjściem z sytuacji jest przejście detoksykacji w ośrodku https://detoksfenix.pl/ oraz poddanie się skutecznemu leczeniu.

    OdpowiedzUsuń